Ang Liyab ng Ala ala(Undas)

 Habang naglalakad kami papunta sa sementeryo para sa taunang pagbisita, napansin namin ang kakaibang katahimikan sa paligid. Biglang dumilim ang kalangitan, at ang mga kandilang nakatirik sa mga puntod ay tila kumikislap ng mas maliwanag. Pagdating namin sa puntod ng aming tita, may naramdaman kaming malamig na hangin na umihip, at sa kabila ng aming lungkot, parang may pamilyar na halimuyak na pumalibot sa amin—parang pabango niya noong siya’y nabubuhay pa. Nagsimula ang kapatid kong magkwento tungkol sa masasayang alaala namin kasama siya, nang biglang may narinig kaming tila bulong, na para bang boses ng aming tita na nagpapasalamat sa aming pagdalaw.

Habang sinisindihan namin ang mga kandila, ang bawat liyab ay parang sumasayaw sa hangin, nagbigay ng kakaibang liwanag na nagpasaya sa aming puso. Sa mga sandaling iyon, naramdaman namin ang init ng kanyang pagmamahal at ang kanyang presensya, kahit sa isang paraan na hindi namin inaasahan. Ito ay tila isang paalala na kahit ang kamatayan ay hindi hadlang sa tunay na pagmamahalan—na sa kabila ng distansya, patuloy siyang gumagabay at nananatiling bahagi ng aming buhay.

Venn Diagram

 

Aking Kababata

Bata pa lamang, mundo'y kay saya,

Walang alalahanin, takot, o kaba.

Sa araw-araw ay laro’t tawa,

Kasama ang mga kaibigang tunay at bata.

Sa ilalim ng araw, habulan sa damuhan,

Bawat hakbang, parang pakpak ng kalayaan.

Lupa’t langit ay tila abot-kamay,

Sa simpleng ligaya, tila walang humpay.

Ngayo'y matanda na, alaala’y bumabalik,

Sa kababata, sa mga larong kay init.

Kay sarap balikan, mga araw na payapa,

Na nagbigay kulay sa buhay na masigla.

Kahit magbago ang takbo ng panahon,

Bata sa puso'y hinding-hindi malilimot.

Aking Mahal na Ama

 Sa aking paglaki, ikaw ang gabay,

Sa bawat hakbang, ikaw ang kaagapay,

Sa iyong bisig, may lakas at saya,

Mahal kong Ama, ikaw ang sandigan ko tuwina.

Di matutumbasan ang iyong sakripisyo,

Pag-ibig mo'y wagas, tunay at buo,

Sa hirap at ginhawa, ikaw ang kasama,

Ikaw ang huwaran, sa puso at diwa.

Sa iyong payo, ako'y natututo,

Sa bawat aral, puso ko'y natututo,

Mahal kong Ama, salamat sa lahat,

Sa pagmamahal mong di kayang sukatin ng kahit anong sukat.

Sa simpleng tula, ito'y alay ko,

Bilang pasasalamat, sa buhay mo,

Mahal kong Ama, ikaw ang inspirasyon,

Sa bawat pangarap, ikaw ang dahilan 

ng aking pag-ahon.

Kapatid

Kapatid na laging kaagapay,

Sa hirap at ginhawa, ika’y tunay,

Sa bawat aralin, ikaw ay kasabay,

Kasama sa pag-abot ng aking tagumpay.

Mga libro’t papel, tangan mo rin,

Gabay at payo, palagi mong bitbitin,

Kahit pagod, ikaw ay handa pa rin,

Sa bawat laban, ikaw ang aking kapiling.

Sa bawat hakbang patungo sa pangarap,

Ikaw ang kasama, hindi nag-iiwan sa hirap,

Kahit saan man ang landas na tatahak,

Ikaw ang sandigan sa bawat pagsikap.

Kapatid na dalawa, aking inspirasyon,

Laging nariyan sa bawat misyon,

Salamat sa pag-ibig na walang hanggan,

Ikaw ang kasama sa bawat laban.

Tunay na Kaibigan

Sa bawat sandali, ikaw ang kaagapay,

Sa hirap at saya, ikaw ang kaalay;

Hindi man laging magkasama't magkatabi,

Nariyan ka pa rin, kaibigan kong tunay.

Mga pangarap at lihim kong ibinahagi,

Ikaw ang unang nakikinig, nagmamalasakit lagi.

Sa bawat tawa, luha, at pagkabigo,

Kaagapay kita, handang tumulong sa pagba

ngon ko.

Hindi ka lamang basta kaibigan sa aking buhay,

Kundi isang kayamanang walang kapantay.

Sa kabila ng lahat ng hamon at unos,

Ikaw pa rin ang kasama hanggang dulo at wakas.

Salamat sa bawat sandali’t alaalang binigay,

Sa bawat payo, sa bawat yakap na saksi sa aking tagumpay.

Hanggang sa dulo ng landas at sa bagong yugto,

Ikaw ang bestfriend kong hinding-hindi ko iiwan at lilimutin, totoo.

Partihan(Dagli)

“Patay na ba?” kakaba-kaba nitong tanong. Isinuksok ang baril sa beywang at lumapit sa pwesto ko. “suriin mong mabuti tol.”

“bullseye pre, wala na siyang pulso.” Tumayo ako mula sa pagsalat sa leeg ng lalakeng butas ang sentido, buhat sa bala ng kwarenta’y-singko na armas. “apir! Wala na ang swapang! Tayong dalawa nalang ang magpapartihan!”

“medyo naguguilty ako tol.” Bumunot siya ng sigarilyo at agad humithit ng usok pagkabaga nito. “sama-sama tayong tatlong nangholdap sa bangkong iyon. Nagpakahirap. Kaso, nakuha natin siyang treydorin at patayin. Sa palagay mo, hindi kaya tayo ang swapang?”

 Ngayon kapa naduwag! binuksan ko ang limang bag na pinagkukublihan ng limpak-limpak na pera. “kilala mo iyang ulol na iyan! Ganid yang pu€f@#nang yan e! Sigurado ako na lalamangan lang tayo sa hatian niyan!”

“pare, kung gusto mong umasenso, utak ang gamitin mo! Huwag puso!” hindi magkamayaw ang mga kamay ko sa pagbilang ng mga salapi. Sinasabayan pa ng pagning-ning ng aking mga mata. “sa dami nito, mamumuhay hari tayo pare!”

Hinarapan ko siya para pakita ang mga perang nakulimbat namin. Sabik na pag-usapan

Ang tungkol sa pagpapartihan naming dalawa.

“tayo?” usal niya, kasabay sa pagtutok sa mukha ko ng kwarenta’y-singko. “pasensiya na

Tol, pero tama ka. Simula ngayon, utak na ang gagamitin ko.”

Simbolismo – Ang kwarenta’y-singko ay simbolo ng kapangyarihan at karahasan, ginagamit ito bilang sandata para kontrolin ang sitwasyon at ipakita ang labis na kasakiman ng mga tauhan. Ang perang limpak-limpak ay kumakatawan sa kanilang matinding pagnanasa sa kayamanan, ngunit nauuwi ito sa pagkakanulo at sakim na motibo.

Estilo – Ang estilo ng pagkakasulat ay diretso at matapang, nagpapakita ng madilim na tono na angkop sa tema ng pagtataksil at sakim na hangarin. Ginamit din ang balbal na wika at mga pagmumura upang magbigay-diin sa kabagsikan at kawalan ng moralidad ng mga tauhan.

Tayutay – Isang halimbawa ng tayutay dito ay ang pagmamalabis o hyperbole sa linya, “mamumuhay hari tayo,” na nagpapakita ng matinding ambisyon ng mga tauhan na para bang magiging makapangyarihan sila dahil sa pera. Ang pagning-ning ng mga mata habang nagbibilang ng pera ay isa ring metapora ng labis na pagnanasa.

Teoryang Pampanitikan – Angkop na gamitin ang Teoryang Realismo dahil ipinapakita nito ang makatotohanang paglalarawan ng mga tauhan na sakim at mapang-abuso, mga realidad ng mundo ng krimen at pagtataksil sa layunin ng sariling interes.

Pangarap na Minimithi

 

  Si Vilmalyn ay isang masipag at matiyagang dalagita na lumaki sa hirap ng buhay. Bata pa lamang siya ay iniwan na siya ng kanyang mga magulang sa pangangalaga ng kanyang mga kapatid upang magtrabaho sa malayong lugar. Madalas siyang mangulila sa kanila, lalo na kapag may mahahalagang okasyon sa paaralan. Gayunpaman, buo ang kanyang pangarap na nais niyang maging isang guro upang makatulong sa mga magulang niyang kahit hindi nakakasama sa pang-araw -araw.

   Sa eskwela, palaging nakikita ni Vilmalyn ang kanyang mga guro na may malasakit sa mga mag-aaral. Pinangarap niyang maging katulad nila, isang tagapagturo at gabay sa mga nangangailangan ng kaalaman at inspirasyon. Alam niyang hindi madali ang kanyang landas dahil sa kakulangan sa pera at ang pagiging mag-isa, ngunit hindi siya nawawalan ng pag-asa.

  Sa bawat pagkakataong may libreng oras, nag-aaral si Vilmalyn nang mabuti at sinisikap matuto nang higit pa. Pinapanday niya ang kanyang sarili upang maging handa sa hinaharap. Iniisip niya ang mga sakripisyo ng kanyang mga magulang, at ito ang nagiging lakas niya sa mga panahong siya’y nahihirapan.

  Nangakong hindi susuko, sinabi ni Vilmalyn sa sarili na sa kabila ng mga pagsubok, magiging isang mabuting guro siya. Balang araw, magbabalik siya sa kanilang bayan upang makapagturo sa mga batang nangangailangan ng inspirasyon — isang patunay na kahit gaano kahirap ang buhay, kayang abutin ang pangarap sa pamamagitan ng sipag, tiyaga, at pananalig.

Pagwawagi ni Chelsea Anne Manalo sa Miss Universe Philippines 2024( Lathalain)

 

  Siya ay isang dalagang puno ng pangarap at determinasyon. Sa murang edad, lumaki siya sa isang pamilyang lagi siyang hinahamon na maging pinakamahusay sa kahit anong larangan. Kilala siya sa pagiging masipag, mapagkumbaba, at walang takot humarap sa hamon. Ang kanyang galing at karisma ay napansin ng marami, at sa likod ng bawat hakbang niya ay ang suporta at inspirasyon mula sa kanyang lola.

      Sumali si Chelsea sa kompetisyon hindi lamang upang ipakita ang kanyang kakayahan kundi para tuparin ang matagal na niyang pangarap na magbigay karangalan sa kanyang pamilya at bayan. Ang kanyang lola, na siyang nagturo sa kanya ng tapang at tiwala sa sarili, ang naging kanyang inspirasyon sa bawat laban. Sa bawat ngiti at pag-indak ni Chelsea sa entablado, dala niya ang pagmamahal at pangarap ng kanyang lola—na minsang nagsabing, “Anak”, abutin mo ang iyong pangarap, at kami’y mananatili sa likod mo.”

     Si Chelsea Anne Manalo mula sa Bulacan ang itinanghal na Miss Universe Philippines 2024, isang patimpalak na kilala hindi lamang para sa kagandahan kundi pati na rin sa talino at adbokasiya ng mga kalahok. Sa gabing iyon ng koronasyon, nakuha ni Chelsea ang pansin ng mga hurado at ng buong bansa dahil sa kanyang kakaibang karisma at husay sa pagsagot sa mga tanong. Ipinakita niya ang kahalagahan ng pagkakaroon ng boses para sa mga isyung panlipunan at kung paano ito maaaring gamitin para sa pagbabago

   Bilang Miss Universe Philippines, si Chelsea ay may dala-dalang adbokasiya para sa mental health at kalikasan, mga isyung malapit sa kanyang puso at patuloy niyang ipinaglalaban. Sa kanyang pagrampa at pagsagot, nakita ng lahat ang kanyang dedikasyon at pagmamahal sa adbokasiyang ito. Ang kanyang tagumpay ay hindi lamang para sa kanya kundi para rin sa kanyang mga kababayan sa Bulacan, na inspirasyon niyang patuloy na nagpupursige at nagpapakita ng husay sa kabila ng hamon ng buhay.

     Higit pa sa mga titulo at parangal, ang pagwawagi ni Chelsea ay nagdadala ng malaking responsibilidad na i-representa ang Pilipinas sa Miss Universe. Ayon sa kanya, isang malaking karangalan ang magkaroon ng pagkakataon na ipakita ang kultura at kabutihan ng mga Pilipino sa pandaigdigang entablado. Sa nalalapit na kompetisyon, asahan ng bawat Pilipino na si Chelsea ay magiging simbolo ng kagandahan, talino, at malasakit ng bansang Pilipinas sa mundo.

CTE TEAM BUILDING

 Ang Team Building ng College of Teacher Education (CTE) ay nagbigay ng masayang karanasan para sa mga kalahok sa pamamagitan ng iba’t ibang gawain at palaro. 

 Ang gawain ng kwento ay nagsimula sa isang serye ng mga laro at aktibidad na naglalayong palakasin ang samahan ng bawat grupo. Sa mga laro, ang mga guro at estudyante ay nagtulungan upang magtagumpay, nagpapakita ng mga kakayahan at mga natutunan sa teamwork. May mga pagsubok na kinakailangan ng mabilis na koordinasyon at pagpapalakas ng loob, habang ang ibang mga gawain ay nagbigay ng pagkakataon para mag-isip at magplano bilang isang team.

 Bilang bahagi ng team building, nagkaroon ng pagkakataon ang mga grupo na magsanib-puwersa at magtulungan sa bawat aktibidad, upang matutunan ang kahalagahan ng pagkakaibigan, tiwala, at pagtutulungan. Ang mga guro, na bahagi ng bawat grupo, ay nagbigay ng gabay at suporta sa mga estudyante, ngunit pinahintulutan din nila ang mga estudyante na ipakita ang kanilang sariling kakayahan at liderato. 

 Bukod sa mga palaro, nagkaroon din ng mga pagsasanay na nagpatibay sa samahan ng mga miyembro at nagbigay inspirasyon upang magkaisa at magtulungan sa kanilang tungkulin bilang mga future educators. Sa pagtatapos ng mga gawain, ginanap ang isang awarding ceremony upang parangalan ang mga indibidwal at grupong nagpakita ng husay at dedikasyon sa bawat aktibidad.

Broken Family

 

Sa isang bahay na tahimik,

Mga tawanan ay nawala,

Puso'y puno ng kirot,

Tahanan ay nagkawatak.

Hapag-kainan ay walang laman,

Mga upuan ngayo'y bakante,

Dating samahan, ngayo'y alaala,

Naiwan sa sulok ng silid.

Ngunit sa bawat piraso,

May pag-asang sumisilip,

Kahit nagkalayo,

Pamilya'y nasa puso pa rin.

LITIF's (Lihim na Tinig ng Filibusterismo): Kabisaan ng Pag-aaral para sa Pagtuturo ng Obrang Maestrang El Filibusterismo

 Abstrak

Ang pagtukoy sa kabisaan ng isang kagamitang pampagtuturo ay mahalaga ang kontribusyon upang malaman kung paano ito nakatutulong sa mga mag-aaral na matuto at lumago ang kaalaman. Ang pananaliksik na ito, na may pamagat na Litif's (Lihim na Tinig ng Filibusterismo): Gamit sa Pagtuturo ng Semantika ng Obra Maestrang El Filibusterismo, ay naglalayong suriin ang kabisaan ng isang web-based platform bilang isang alternatibong kasangkapan sa pagtuturo ng semantika ng nobela. Ang El Filibusterismo, bilang isang makabuluhang obra sa kasaysayan at kultura ng Pilipinas, ay mayaman sa mga makasaysayang konteksto at linggwistikong pagkakahulugan. Gamit ang teknolohiya, nilalayon ng website na gawing mas madali at interaktibo ang pag-aaral ng mga salitang ginamit sa akda, at magbibigay ng mga diskusyon at pagsusuri sa semantika nito. Susuriin sa pag-aaral na ito ang kahusayan ng website sa pagpapalawak ng kaalaman at pagpapataas ng interes ng mga mag-aaral sa larangan ng Filipino, partikular na sa semantika ng makalumang literatura.

Paglalahad ng Suliranin

Sa pag-aaral na ito, ang mga mananaliksik ay naglalayong masagot ang mga sumusunod na katanungan:

1. Paano nakatutulong ang Litif's bilang isang website sa pagpapaliwanag ng semantikang nilalaman ng El Filibusterismo?

2. Paano nakaaapekto ang paggamit ng website sa pagkatuto, interes, pagkaunawa, at partisipasyon ng mga mag-aaral sa pag-aaral ng akda?.

3. Anong mga aspeto ng website ang maaaring mapabuti upang higit pang maging kapaki-pakinabang sa pagtuturo ng semantika ng mga obra maestra ng panitikang Filipino?

Lihim na Patingin

 Sa bawat tingin, puso’y kumakabog,

Isang ngiti mo, mundo’y nabubuo.

Sa mga mata mo, ako’y nawawala,

Sa iyong presensya, saya’y nadarama.

Pag lumalapit, tila ako'y napapaamo,

Sa iyong tinig, ako’y nadidismo.

Sa bawat saglit, ako’y nahuhulog,

Sa takot at saya, sa puso’y nakakulong.

O, sana’y malaman mo ang nararamdaman,

Ngunit sa mga salita, ako’y natatakot lamang.

Kahit simpleng crush, tunay na mahalaga,

Sa puso kong ito, ikaw ang tanging tala.

Liwanag sa Daan

 Sa bawat araw, sila'y nandiyan,

Ang guro'y gabay, liwanag sa daan.

Sa hirap ng aral, sila'y katuwang,

Sa bawat tanong, laging may sagot na handog.

Sila'y bayani, sa silid-aralan,

Puno ng sipag, pag-asa'y dala.

Kahit pagod, 'di sumusuko,

Upang bigyan tayo ng kaalaman, totoo.

Ang guro'y bayani, sa buhay ng bata,

Tiwala'y kanilang binubuksan palagi.

Sa bawat salita at sa bawat tulong,

Sila'y haligi ng ating kinabukasan, tunay.

Papel ng Teknolohiya sa Mga Mag-aaral

 

Ang teknolohiya ay isa sa pinakamahalagang aspeto ng modernong pamumuhay. Sa loob ng mga paaralan, ito ay naging sentro ng pagbabago sa paraan ng pagtuturo at pagkatuto ng mga estudyante. Sa simpleng gamit ng mga computer, tablet, at internet, nagbago ang tradisyunal na paraan ng pag-aaral, kung saan ang mga libro at pisikal na materyales lamang ang pangunahing pinagkukunan ng impormasyon. Ngayon, sa tulong ng teknolohiya, mas mabilis at mas malawak ang access ng mga mag-aaral sa iba't ibang kaalaman mula sa buong mundo.

Isa sa pinakamahalagang benepisyo ng teknolohiya sa mga mag-aaral ay ang pagpapadali ng komunikasyon. Sa pamamagitan ng mga online platforms, mas madali silang nakakapag-usap at nakakapag-collaborate sa kanilang mga guro at kaklase, kahit hindi pisikal na magkasama. Gayundin, napapabilis ang paggawa ng mga proyekto at takdang aralin dahil sa mga tools tulad ng word processors, presentation software, at online databases na nagiging pangunahing sandata ng mga estudyante sa kanilang akademikong gawain.

Hindi lamang sa aspeto ng praktikalidad mahalaga ang teknolohiya. Ito rin ay nagbubukas ng pinto sa mas malalim na pag-unawa at mas makabagong paraan ng pagkatuto. Sa pamamagitan ng mga educational apps, online modules, at interactive learning tools, nagiging mas epektibo ang pagtuturo at mas interesado ang mga mag-aaral sa kanilang mga aralin. Sa kabuuan, ang teknolohiya ay hindi lamang isang kagamitan, kundi isang mahalagang bahagi ng buhay ng mga mag-aaral na nagpapalawak sa kanilang kaalaman at nagiging daan sa kanilang tagumpay.